İçindekiler
Hafızamız bize birçok oyun oynar. Her şey aklımızda kalmaz, bazen neyi nereden öğrendiğimizi bilemez bazen ise unutmak istediğimiz şeyleri unutamayız. Beyin bu hataları neden yapıyor sorusunun cevabı ise günümüzde hala tam olarak cevap verebildiğimiz bir soru değil. Hafızanın bu zayıflıklarını insanoğlu pazarlama, kriminal, reklamcılık gibi alanlarda etkili olmak için kullanmaktadır.
1. Bilgilerin Uçup Gitmesi
Aslında çok basit, beyin kullanmadığı bilgiyi unutur, özellikle episodik hafızadaki bilgileri. Bazen uzun zamandır hatırlamadığımız bir şeyi hatırlamak için çok uğraşırız fakat sadece genel hatlarını hatırlarız. Çünkü hafıza bize neyi silip neyi silmeyeceğini sormaz. Yeterince düzenli tekrar edilmeyen bilgi uçup gitmeye mahkumdur. Günlük yazmak, bu bilgileri canlı tutmak ve geri dönüp okuyunca canlandırmak için harika bir yoldur.
2. Dalgınlık
Bazen elimizde telefon, telefon nerede diye her yere bakar dururuz. Çünkü o an odağımız tam olarak telefonu aramıyor olabilir, beynimizde başka düşünceler içinde yüzüyor olabiliriz.
3. Kitlenme
Heyecanlı heyecanlı anlattığınız bir olayın tam can alıcı noktasına geldiniz ve birden durdunuz. Çünkü olayın kahramanının ismi birden hafızadan gitti. Ya da daha önce tanıştığınız biriyle karşılaştınız ama ismi ‘’dilinizin ucunda’’. Beyin bazen bir bilgiye ulaşmak isterken hafıza bu işlemi engeller.
4. Yanlış Eşleştirme
Beyin bazen aldığı bilgiyi nerden aldığını karıştırabilir. Örneğin sabah arkadaşınızın anlattığı haberi ertesi gün aynı arkadaşınıza o haberi TV’de gördüğünüzü sanıp anlatabilirsiniz. Veya size ‘’toprak, çiçek, çimen, bitki’’ gibi kelimeler verildi fakat bu kelimelerin içinde ağaç yok. Size 5 dakika sonra kelimelerden hangisini hatırlıyorsunuz diye sorulduğunda siz ‘’ağaç’’ cevabı verebilirsiniz. Bu bilgiyi edinmemiş olsanız da beyniniz ağaç kelimesini benzer bir kategori içerisine alarak sizi yanıltabilir.
5. Etki Altında Kalmak
Bu hafızanın en acı olaylarından biridir. Örneğin bir kaza geçirdiniz ve olan biteni hatırlamıyorsunuz. Bu olay size çevreniz tarafından anlatıldıktan sonra hafızanızda hatırlamaya başladığınızı hissedebilirsiniz. Fakat bu hatırlamalar gerçek mi yoksa çevrenizin anlattıklarından mı etkilendiniz?
Hafızanın bu kötü oyunu sebebiyle suça şahit olan birçok görgü tanığı yanlış ifade vermiş ve masum insanların yıllarca hapislerde yatmasına sebep olmuştur.
6. Hafızanın Önyargılı Olması
Sevmediğiniz bir insanla yaşadığınız bir kavgada karşı tarafın size söyledikleri ve yaptıkları gözünüze çirkin gelirken, sevdiğiniz insanla yaptığınız bir kavgada yaşananları görmezden gelir, kişinin kötü yanlarını görmeyiz. Beyin olayları duygular ile kodluyor ve bu duygular güçlendikçe hafızanın bize oynadığı bu oyundan kaçamıyoruz.
7. Hafıza Her Şeyi Unutmaz
Travmalar, korkular, kalp kırıklıkları siz isteseniz de hafızadan silinip gitmez. Bu da travma sonrası stres bozukluğu, fobiler, anksiyete gibi birçok psikolojik rahatsızlığın temelini oluşturur.
https://www.kigem.com/hafizanin-7-buyuk-gunahi.html
https://en.wikipedia.org/wiki/The_Seven_Sins_of_Memory
Bir önceki yazımız olan Jung ve Arketipler başlıklı makalemizde anima, animus ve arketipler hakkında bilgiler verilmektedir.
