Sosyal Medya Bağımlılığı Nedir?
Sosyal medya bağımlılığı, bir kişinin kompulsif şekilde Facebook, Instagram, Twitter, Tinder gibi sosyal iletişim sitelerine girmesi ile tanımlanır. Kişi o kadar fazla zamanı sosyal medya araçlarında gezinirken harcar ki bu durum günlük yaşamını etkilemeye başlar.
Bağımlılık en basit şekliyle olumsuz sonuçlara yol açan bir kompulsif davranıştır. Sosyal medya bağımlılığı olan kişiler sürekli olarak Facebook durumlarına bakabilir, insanları Instagram’dan “stalklayarak” saatler harcayabilir.
Bir günde birkaç saati sosyal medya sitelerinde geçirip, birkaç paylaşım yapıyorsanız bu sizi bağımlı yapmaya yeterli midir? Aşağıda sosyal medya bağımlılığına dair 10 işaret yer almaktadır. Bunların birçoğunu gösterdiğinizi düşünüyorsanız, önlem almanın zamanı gelmiştir.
- Sabah uyandığınızda ilk iş sosyal medyayı kontrol etmek
Uyanır uyanmaz yaptığınız ilk şey sosyal medyanızı kontrol etmekse bu ciddi bir sosyal medya bağımlılığı işaretidir. Çünkü neredeyse her tür bağımlılık sabah rutini ile başlar.
- Anlamsız şeylere bakarak zaman harcamak
Zamanınızı sosyal medyada paylaşılan herhangi bir anlam içermeyen videolar, yazılar için harcıyorsanız ve bunların hayatınıza hiçbir katkısı olmadığını bilerek kendinizi verimsizleştirmeye devam ediyorsanız belki de bir dur demenin vakti gelmiştir.
- Gittiğiniz her yerde sosyal medyayı kontrol etmek
Eğer yaptığınız her aktivitede sosyal medyayı kontrol ediyorsanız, sizden önce insanların neler yaptığına bakıyor ve bir şekilde kendinizi sürekli olarak sosyal medyada paylaşacak bir şey ararken buluyorsanız, sosyal medya kullanımınız bir şekilde kontrolden çıkmış ya da çıkacak demektir.
- Sürekli bildirimleri kontrol etmek
Telefonunuz çaldığında ya da titrediğinde bildirimi kontrol etmek normal bir durumdur. Ancak bu belirtiye ihtiyaç duymaksızın, sürekli olarak bütün sosyal medya hesaplarını teker teker kontrol etmek, sosyal medya kullanımınızın sıkıntılı bir hale geldiğini gösterir.
- Arkadaşlarla gerçek hayatta görüşmek yerine sosyal medya yoluyla iletişime geçmek
Sosyal medyanın ilk oluşturulma amacı insanlar arasında ilişki kurmak veya olan ilişkileri sağlamlaştırmaktı. Ancak var olan ilişkiyi sadece sosyal medya üzerinden sürdürüyorsanız, gerçek fiziksel iletişime ihtiyaç duymadan arkadaşlarınızla bağınızı tamamen bu şekilde sürdürüyorsanız bu, sosyal medyanın hayatınızda bir sorun olmaya başladığının işaretidir.
- Sürekli paylaşımlarınıza ne kadar beğeni aldığınızı takip etmek
Sosyal medya, ‘beğeniler’ ve ‘yorumlar’ ile size bir ödüllendirilme şansı sunar. Bu ödüllendirilme hissiyatı da bağımlılık yaratabilir. Beğeni almak bir süre sonra kişi için özgüvenle direkt bağlantılı hale gelir. Ancak sürekli olarak beğeni peşinde koşmak patolojik bir durumdur. Daha önce yapılmış çalışmalarda, özgüven eksikliğinin kişide depresyon semptomları oluşturabileceği belirtilmiştir.
- İnternete bağlı olmayınca çok eksik hissetmek
Sosyal medya bağımlısı olan kişiler için internet vazgeçilmezdir, birkaç saat için bile olsa internet bağlantısı yoksa kaygılanırlar ve internete bağlanabilecekleri yerleri aramaya başlarlar. Eğer kendinizi böyle görüyorsanız, belki de davranışlarınızı düzenlemenin zamanı gelmiştir.
- Günlük hayatta neredeyse her şeyin fotoğrafını çekmek
Yediklerinizin, izlediğiniz filmin, yaptığınız aktivitenin tadını çıkarmak yerine sürekli olarak fotoğraflarını çekip birileri ile paylaşma ihtiyacı duymanız da bağımlı olduğunuzun bir işaretidir. Unutmayın ki siz fotoğrafını çekmeye çalışırken o ‘an’ gidiyor ve bir daha hiç geri gelmeyecek.
- Sosyal medyayı yaşamın bir parçası haline getirmek
Sosyal medya kişilerin iletişimini kolaylaştırmak için yaratıldı. Bu nedenle hayatınızda ona bir yer vermeniz oldukça normal. Ancak sosyal medyada günlük ortalama ne kadar zaman harcıyorsunuz? Yaşamınızın bir parçası haline geldi mi? Bunu anlamanın en iyi yollarından biri birçok aktivite ve sorumluluğunuza karşı eski ilginizin devam edip etmediğini ölçmektir. Örneğin spora gitmek yerine Instagram karıştırıyorsanız, sosyal medya hayatınızın fazlasıyla içine girmiş demektir.
- Boşta kaldığınızda aklınıza ilk gelen sosyal medyanızı kontrol etmek oluyorsa
Boş kaldığınızda ne yapıyorsunuz? Sevdiğiniz birini mi arıyorsunuz, yürüyüş mü yapıyorsunuz, hayal mi kuruyorsunuz yoksa her serbest olduğunuz anı sosyal medyaya bakarak mı değerlendiriyorsunuz? Bunun cevabı da size sosyal medya bağımlılığınız konusunda ipucu verecektir.
Kaynaklar
Andreassen, C. S. (2015). Online social network site addiction: A comprehensive review. Current Addiction Reports, 2, 175–184
Social Media Addiction: Meaning, Symptoms, Causes, Effects, and Treatment | Essay
Bir önceki yazımız olan Yalancının Beden Dili başlıklı makalemizde beden dili ve yalan hakkında bilgiler verilmektedir.