Travma, kişinin beklemediği kötü bir olaya maruz kalarak psikolojik olarak olumsuz etkilenmesidir. APA, travmayı ‘’insan deneyiminin ötesinde seyreden olaylar’’ cümlesi ile tanımlamıştır. Toplumsal travma ise travmatik bir olayın toplum tarafından paylaşılmasıdır. Bazen azınlık bir grubu bazen ise bütün toplumu etkiler. Doğal afetler, salgınlar, savaşlar, terör saldırıları, ekonomik kriz, kıtlık, ayrımcılık gibi olaylar toplumsal travma örnekleridir. Örneğin şu an yaşadığımız COVID-19 salgını tüm toplumu etkileyen bir travmadır. Travmatik olaylar insanların davranışlarını, duygularını ve tutumlarını tümüyle etkiler.
Travmanın kişiye etkisi nelerdir?
Travmanın başlıca etkisi, travma sonrası stres bozukluğudur (TSSB). Özellikle travmayı doğrudan yaşayan kişilerde devamlı kabuslar, zihin bulanıklığı, öfke gibi durumlar görülmektedir. Daha yaygın bir etki ise kaygı bozukluklarıdır. Kaygı, vücudun tehlikeye verdiği tepkidir. Ancak sürekli tehlike altında hissetmek kaygıları arttırarak kaygı bozukluklarına yol açar. Örneğin Covid-19 virüsüne yakalanma korkusu, birçok kişide kaygı bozukluklarına yol açmıştır. Birçok kişi virüse yakalanmaktan, ekonomik durumlardan ve sevdiklerini kaybetme korkusundan sürekli kaygı halindedir.
Toplumsal Travmanın Topluma Yansıması
Toplumsal travma toplum yapısının tansiyonunun artmasına sebep olur. Herkes aynı şeyleri hissederken iyileşmek zorlaşır. Herkesin sinirli, sabırsız, tahammülsüz olduğu bir toplum olur. Ek olarak kişi toplumsal travmadan doğrudan etkilenmese dahi etrafındaki kişilerin semptomlarından etkilenirse, buna dolaylı travma denir. Toplumsal travmanın herkesi etkilediği noktada ise artık yaşananlar normal olmadığı halde toplum tarafından normalleşir. Normalleştiğinde ise toplumlar iyileşmek için çaba harcamazlar.
Medya da travmanın yayılmasında büyük bir rol oynar. Her gün TV’de, sosyal medyada maruz kalınan travmatik olaylar, kişiye travmayı yaşatır. Bu da kişilerde fiziksel bir tehlike olmadığı halde tehlike varmış gibi hissetmelerine neden olur. Geleneksel medya ağır travmatik görüntüleri etik sebeplerden dolayı yansıtmazken, sosyal medyada böyle bir bariyer olmaması kişide daha da büyük travmalara sebep olmaktadır. Ancak sosyal medyanın travmayı aşmada yardımcı olduğu noktalar da vardır. Herkesin birlik olduğunu görmek, travmatik olay yaşayan gruba destek göstermek birçok insan için travma iyileştirici özelliğe sahiptir.
Toplumsal travmayı yenmenin en önemli noktası, toplum olarak yaşanan travmanın farkında olmak ve bu travmayı yenmek için birlik olabilmektir. Toplumsal olarak yaşananları atlatmak için çabalamak, pozitif olmak toplumsal travmayı yenmek için iyi bir başlangıçtır. Kimi insanlar travmadan sonra eskisinden daha güçlü hissettiğini belirtmiştir. Toplumsal travmadan güçlü çıkmak, toplumsal birlikle mümkündür.
Utangaçlık Nasıl Yenilir? yazımızı okumak için tıklayınız.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6095989/
Bir önceki yazımız olan Utangaçlık Nasıl Yenilir? başlıklı makalemizde anksiyete, çocuklarda kaygı ve kaygı hakkında bilgiler verilmektedir.
