Logoterapinin kurucusu, kendisi de Nazi toplama kampını deneyimlemiş bir psikiyatr olan Viktor Frankl’a göre herkesin deneyimlemek zorunda olduğu hayatın üç gerçeği vardır: 1. Acı, 2. Suçluluk ve 3. Ölüm. Frankl bunlara “trajik üçlü” adını verir. Burada söz edilen suçluluk, varoluşsal suçluluktur. Yani seçimlerimiz konusunda özgür olmamız ve gene de yarım kalmışlıklar, yaşanmamışlıklar, pişmanlıklar ve eksiklikler bırakıyor olmamızdan kaynaklanır. Frankl, bunca trajedinin arasında yaşama anlam aramanın ve gene de optimist kalabilmenin zor olduğunu anlatır. Kişi genellikle bunlar karşısında öyle anlamsız ve çaresiz hisseder ki bu hisleri, depresyon, bağımlılık ve öfkeye dönüşür. Ancak aynı zamanda bütün bunlar hayatta anlam bulabilmek için bir olanaktır. Kişi acıdan deneyim çıkarabilir ve onu başarı ve marifete dönüştürebilir. Suçluluktan, kendisini daha iyi hale getirmeye motivasyon bulabilir. Hayatın geçiciliği, ölümün kaçınılmazlığı ise kişinin daha mesul davranışlarda bulunmasını sağlayabilir. Yani, acı; eylem ve yaratıcılığa, suç; değişime, ölüm; insanın faniliğinin ve varoluşunun geçiciliğine ve sorumlu davranma dürtüsüne dönüşebilir.
Frankl’a göre bu kaçınılmaz trajediler karşısında nihilizme yönelmek, her şeyin anlamsız ve boş olduğunu savunmak veya daimi mutluluk, sürekli başarı ve sonsuz gençlik gibi geçici heveslerin peşinde koşarak kendini kandırmak kolaydır. Özellikle de günümüzde sürekli ‘her an mutlu, her an başarılı ve her an güzel’ olmayı teşvik eden kültürler içerisinde yaşadığımızı düşündükçe… Ancak Frankl gerçek mutluluğun bunların hiçbiri olmadığını savunur. Ona göre, mutluluğa ulaşmanın ve hayatı dolu dolu yaşamanın tek yolu kişinin kendi hayatına anlam yaratmasıdır.
Frankl, Nietzsche’den alıntı yaparak, “Yaşamak için bir nedeni olan insan, her türlü zorluğun üstesinden gelebilir” der.
Kaynak
Frankl, V. (2013). İnsanın Anlam Arayışı, Okuyan Us Yayınları
Bir önceki yazımız olan Kararsızlıkla Nasıl Başa Çıkacaksınız? başlıklı makalemizde doğru seçim yapmak, karar verememek ve karar verme güçlüğü hakkında bilgiler verilmektedir.
