İçindekiler
Bu içerik, Klinik Psikolog Öznur Büber tarafından hazırlanmıştır.
Çocukların sosyal ve akademik yaşamlarının temellerinin atıldığı okul hayatlarının başlangıç dönemi oldukça önem arz etmektedir. Çocuklar zaman zaman okula uyum sorunu yaşarlar. Bazen ilk günlerden itibaren okula gitmek istememe tepkileri verirken bazen de bir iki hafta rahat gidip sonra zorlanmalar yaşayabiliyorlar. Ebeveynlerin dikkat etmesi gereken konu başlıklarına bakacak olursak;
Kendi Duygularınızı Değerlendirin
Öncelikle anne ve babalar olarak bu süreçte siz nasıl hissediyorsunuz? Bunu değerlendirebilirsiniz. Ebeveynler için de yoğun duyguların, farklı duyguların bir arada hissedildiği bir dönem olur. Bir den fazla duygunun hissedilmesi; endişe, mutluluk, şaşkınlık, kaygı, heyecan vb. gibi çok doğal bir durumdur. Öncelikle size zor gelen bir durumu çocuğunuza kolaylaştırmak çok mümkün olmayacaktır. Bu süreci daha sağlıklı yürütmek için kendi duygularınızı gözlemleyip ihtiyacınız olan şekilde kendinizi teskin edebilirsiniz. Aksi durumda çocuğunuz sizden gelen mesajları çok iyi hissedecek ve duygularınızı okuyacaktır ve bu durum süreci zorlaştıracaktır.
Okula Güvendiğinizi Hissettirin
Okula güvendiğinizi, öğretmenine güvendiğinizi çocuğunuza hissettirmek bu süreçte oldukça önemlidir. Çocuğunuzun okula uyumunda en çok zorlandığı durum aslında güven hissidir. Anne ve babası yanında olmadan ihtiyaçları karşılanacak mı gibi bir varoluşsal endişe hissederler. Bu yüzden siz olmadığınızda ihtiyaçlarını öğretmenlerine söyleyebileceği, okulun güvenli olduğu, evde ailesinin yanında olduğu gibi okulda da öğretmenlerin ile birlikte olabilirsin gibi mesajların çocuğu hissettiriliyor olması çocuğu endişelerini hafifletecektir.
Okula Başlama Zamanından Önce
İlk okul gününden önce eğer şartlar elverişli ise okula gidip, öğretmenleri ile daha baş başa olabileceği bir zamanda tanışmak, sınıfı, okulu, bahçeyi gezmek yine çocuğunuz için rahatlatıcı olacaktır.
Çocuğun okula uyum sürecini kolaylaştırmak için ayrılık temalı, okulun ilk günü gibi temalı kitaplardan faydalanmak çocuğunuzun konuyu kavramasına yardım eder. Bu konuyu öncesinde oyunlarınızda oynayarak kaygı ve stresini oyun yolu ile dışa vurmasına yardımcı olmak çocuğunuzun iç dünyasında süreci yönetmesine destek olacaktır.
Kendi Kararlarını Alacağı Fırsatlar Vermek
Bu süreçte çocuğunuza tamamen edilgen olmadığını hissettirmek, kendi kararlarını alabileceğini fırsatlar vermek oldukça önemlidir. Hangi çantayı alacakları, hangi kitabı yanına almak istediği, okula giderken hangi kıyafetleri, hangi ayakkabıları giymek istediği gibi aktif rol oynayacağı fırsatları oluşturmak kolaylaştırıcı olacaktır.
Okuldan Eve Döndüğünde
Bazı çocuklar okul ve okul dışındaki hayatlarını ayrımlaştırmayı tercih ederler çok fazla ne yaşadıklarını anlatmak istemezler. Ailelerde tüm gün neler yaptıklarını çok merak edebilirler. Böyle bir durumda siz soru sormadan kendi gününüzden bahsedip ona hiç sormadan durabilirsiniz. Bu hayatınızın günlük rutini olduğunda tercih ederse çocuğunuz anlatmaya başlayacaktır. Bunun yanında özellikle bu uyum sürecinde çocuğunuz okuldan eve döndüğünde ‘‘Okulda ne yemek yedin?’’, ‘‘Hiç Ağladın mı?’’, ‘‘Tuvaletini yaptın mı?’’ gibi soruları sormamanız da oldukça önemlidir. Sizin kaygılandığınızı hissettiğinde bu konular üzerinden ilgi çekebileceğini düşünebilir. Çocuğunuz yanınızda bulunmadığı bir zaman okuldan bu bilgileri alabilirsiniz.
Kademeli Bir Ayrışma Süreci
İlk okul gününde onun yanında olmanız, çocuğu güvende tutacaktır. Okul yönetimi ve okul rehberlik birimi ile iş birliği içinde mümkün oldukça okul da birlikte olduğunuz bir oryantasyon programı yönetilmesi faydalı olacaktır. Daha sonra kademeli bir şekilde bekleme alanında kalmak, çocuğunuz ihtiyaç hissettiğinde sizi görebilecek bir imkânın olması, daha sonraki günlerde yavaş yavaş geri çekilmek çocuğunuza bu yeni duruma sinir sisteminin alışması için zaman ve alan açmak süreci sağlıklı bir şekilde yönetmenize katkı sağlayacaktır.
Bir önceki yazımız olan Anaokulu Tercihi Yaparken Nelere Dikkat Etmeli? başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.
