Bu içerik, Klinik Psikolog Öznur Büber tarafından hazırlanmıştır.
İletişim kurmak; sosyalleşmemiz, paylaşım yapmamız ve diğer kişilerle bağ kurmamız için yaşamdaki temel ihtiyaçlarımızdan birisidir. Aile içinde de uyumlu bir şekilde yaşayabilmek, ihtiyaçlarımızı belirtebilmek, ilişkilerimizi güçlendirmek adına iletişim kurarız. Özellikle aile üyelerimizle daha güçlü bir ilişki kurmak için yapacağımız sohbetlerde bir konu hakkında konuşmak kadar, sohbetimizi sürdürmek de büyük
önem taşır. Peki, çocuklarınız ile sohbetiniz sınırlı kalıyor mu? Bazen ne konuşacağınızı bilemediğiniz ya da konularınızın bittiğini
düşündüğünüz zamanlar oluyor mu? Böyle durumlarda iletişimdeki temel unsurlara dikkat etmenin (konuşurken göz kontağı kurmak, mimikler ile dinlediğini hissettirmek, baş sallamak, gülümsemek gibi) yanı sıra soruları farklı sorarak çocuğunuza karşı daha yönlendirici olabilirsiniz.
Örneğin; “Günün nasıl geçti?” diye genel bir soru sormak yerine daha basit pozitif sorular sorabilirsiniz. Bugün seni ne mutlu etti?, Gün içinde komik bir olay oldu mu?, Bugün Türkçe dersinde hangi konuyu işlediniz? gibi sorular yönlendirebilirsiniz. Aynı zamanda dinlediğinizi hissettiren ‘’Aa öyle mi?”, “Peki sen ne hissettin?’’ gibi cümlelerle konuşmanıza yön verebilirsiniz.
Çocuklarınızla herhangi bir konu üzerinde bazen sadece fikir alışverişi yapmak için konuşmak aranızdaki ilişkiyi de güçlendirecektir. Aynı zamanda farklı konular üzerinde paylaşım yapmak; çocuğunuzun hayalleri, hedefleri ve fikirleri konusunda onları tanımanız yolunda da katkı sağlayacaktır. Çocuklarınızla iletişim kurmanın basit bir yolu önce onların ilgi alanlarını tanımaya yönelik sorular sormak olabilir. Çocuğunuzun ilgi alanları neler? Hangi müziği dinliyor? Bu basit soruyu sormak bile size birçok konuşma alanı açabilir! Hangi şarkıcıları seviyor? En sevdiği şarkının sözleri onda ne ifade ediyor, ona hangi duyguları hissettiriyor? En sevdiği şarkıcının yaşam öyküsünü biliyor mu?
İlham aldığı birileri var mı? İlgi alanlarını konuşmanın yanı sıra beraber yaşadığınız bir anıyı anlatıp ona “Sonrasında neler olmuştu? Senin için nasıl bir gündü?” gibi sorular sorarak da onun anlatmasını sağlayabilir ve beraber anılarınızı paylaşabilirsiniz.
İletişimde bir diğer önemli nokta ise sorular sorarken, sanki çocuğu sorguluyormuş gibi bir izlenim vermemektir. Sorduklarınızı
gerçekten merak ederek ve bu duyguyu da ona hissettirerek sormanız aranızdaki iletişimi daha doğal hale getirecektir. Sürekli bir tarafın sorular sorduğu soru – cevap şeklinde giden iletişim çocuğa da sorgulandığını hissettirecektir. Bazen susmak, dinlemek ve verdiği cevaba göre karşılık vermek de bir iletişimdir. Çocuğunuza da konu başlatması ve sorular sorması için zaman tanıyın. Unutmayın! İletişimi sürdürmek, soru sormak
kadar verilen cevaplara da uygun yorumlar yapabilmeyi içerir. Çocuğunuzla her zaman aynı zevklere sahip olmayabilir, fikirlerine
katılmayabilirsiniz. Böyle durumlarda karşı gelip, onunla yargılayıcı konuşmak yerine dinlediğinizi hissettirip fikirlerine saygı duyduğunuzu göstermeniz iletişime daha teşvik edici olur. Çocuğunuz da böylece farklı fikirlere sahip olmanın bir zenginlik olduğunu anlar ve kendi ilişkilerinde de bu ilişki modelini sürdürmek için model alır. Bazen çocuklar günlerini paylaşmak istemeyebilir, bu da gayet normaldir. Özellikle yaşları büyüdükçe özel hayatlarına müdahale olarak algılayabilirler. Bu onların kendi kimliklerini ve sosyal sınırlarını oluşturmak yolunda doğal geri bildirimleridir. Burada önemli olan paylaşmak istediğinde yanında olduğunuzu bilmesini sağlamak ve kendini rahat hissedeceği fırsatları oluşturmaktır. Bu fırsatları sağlamak için iletişiminizde bu unsurlara dikkat ederek çocuğunuza güvenli bir paylaşma alanı oluşturabilirsiniz.
Bir önceki yazımız olan Bilinçli ve Güvenli İnternet Kullanımına Yönelik Ailelere Öneriler başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.
