Herkes hipnoza aynı şekilde tepki göstermez. Bazıları uçtuğunu sanır, dans eder, gerçekte olmayan nesneleri gördüğünü söyler. Diğerleri ise gözlerini kapatır ama ne kadar uğraşsa da hipnoza giremez. İnsanların çoğu spektrumda bu ikisi arasında yer alır. İş birliği ve güveninin sağlandığı durumlarda hipnoz daha kolay gerçekleşir. Ancak bu durum temelde, uygulayan kişinin başarısına bağlı değildir, hipnoz edilen kişinin özelliklerine göre değişir. Peki hipnoz olup olmayacağımızı ne belirler? Hangi özelliklere sahip insanlar hipnoza daha yatkındır?
- Heyecan arama, hayal gücü ve zeka gibi ölçümlerde yüksek; tutuculuk, bağımsızlık, dışa dönüklük ve benzeri ölçümlerde düşük puan alan kişilerin daha kolay hipnoz olabildiği bulunmuştur.
- Kişi kendini bir role kaptırmaya daha meyilli ise hipnoza girme olasılığı yüksektir. Tiyatro öğrencilerinin daha kolay hipnoz olabildiği görülmüştür.
- Duyumsal ve düşsel deneyimler yaşamaya yatkın, yeni deneyimlere açık, fantezi ve hayal kurmaya eğilimli kişilerin daha kolay hipnoza girdikleri görülmüştür.
- Hipnoza karşı olumlu tutumu olan insanlar, kuşkuyla yaklaşanlara göre hipnoza daha meyillidir.
- Hipnoza girmeye kendini güdülemiş insanların da yatkınlıkları daha fazladır.
- Ayrıca hipnoz sürecine dair beklentileri olumlu ise kişiler daha kolay hipnoza girebilmektedir.
Burada ele alınan maddelerin ilk üçü kişilik özellikleridir. Diğer üçü ise kişilerin tutumları, beklentileri ve güdülenmeleridir. Bazı araştırmalar eğitimle, hipnoza yatkın olmayan insanların yatkınlıklarının arttırılabildiğini göstermektedir. Yani hipnoza karşı tutumunuz daha olumlu hale gelirse, hipnozdan beklentileriniz pozitif ise ve kendinizi aktif bir şekilde hazırlarsanız hipnoza girme olasılığınız artacaktır.
Kaynak
Burger, J. M. (2006). Kişilik: Psikoloji biliminin insan doğasına dair söyledikleri, Kaknüs Yayınları:İstanbul
Bir önceki yazımız olan Yalnızlığın Nedenleri başlıklı makalemizde neden yalnızız, yalnız ve yalnız insan hakkında bilgiler verilmektedir.
