Bu içerik, Klinik Psikolog Esra Sarıçamlık tarafından hazırlanmıştır.
ABD, Güney Karolina Tıp Üniversitesi’nden Mark Eckert liderliğindeki araştırmacılar bir sonuca vardı. Görünüşte birbirine zıt iki dil işleme teorisinin her ikisinin de doğruladılar. 5 Nisan’da açık erişimli PLOS Biology dergisinde bir çalışma yayımlandı. Daha büyük sol beyin asimetrisinin analizin tüm beyin üzerinde mi yoksa beyinde belli bir bölgede mi yapıldığına bağlı olarak temel bir okuma yeteneği ölçüsünde hem daha iyi performansı hem de ortalama performansı öngörebileceğini gösteriyor.
Yazılı sembolleri akıcı bir şekilde konuşma seslerine dönüştürebilmek, okumanın kişiden kişiye değişen ve disleksi gibi rahatsızlıkları olan bireyler için zor olan temel bir yönüdür. Beynin sağ ve sol tarafları arasındaki yapısal asimetriler bu yetenekle ilgili görünse de, tam olarak nasıl olduğu kısmı sır olarak kalmaktadır. 700’den fazla çocuk ve yetişkinden alınan yapısal MRG’nin yanı sıra sahte sözcüklerin okuma testi ve kalıcı homoloji adı verilen matematiksel bir yöntem kullanılarak yapılan yeni bir çalışmada, beyin asimetrilerinin fonolojik işlemeyi nasıl etkilemesi gerektiğine dair iki karşıt teori test edilmiştir.
Araştırmacılar, kalıcı homoloji kullanarak MRI görüntülerinden beyin asimetri düzeylerini belirlemenin bir yolunu geliştirdiler. Her bireyin en asimetrik bölgesinin konumu göz önüne alındığında, daha büyük sol beyin asimetrisinin daha iyi sözde kelime okuma yeteneği ile ilişkili olduğunu buldular.
Sözde kelime okuma yeteneğinin, belirli dil işlevleri için önemli olduğu bilinen beyin bölgelerindeki asimetrilerle tutarlı bir şekilde ilişkili olmadığı not edilmelidir. Sol/sağ yapısal asimetrilerin diğer okuma becerileri türlerini nasıl etkilediği ve sol dil ağının işlevlerini nasıl etkilediği henüz incelenmemiştir.
Eckert, elde edilen bulguların nüfus düzeyinde yapısal beyin asimetrilerinin yeterli okuma sağlamak için önemli olan bir konuşma sesi işleme yeteneğinin normal gelişimi ile ilgili olduğunu gösterdiğini belirtti.
Kaynak:
- Mark A. Eckert, Kenneth I. Vaden, Federico Iuricich. Cortical asymmetries at different spatial hierarchies relate to phonological processing ability. PLOS Biology, 2022; 20 (4): e3001591 DOI: 10.1371/journal.pbio.3001591
Bir önceki yazımız olan Yaşlılıkta Bilişsel İşlevlerle İlgili Kişilik Özellikleri başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.
