Sosyal medyanın hayatımıza sınırsız bir şekilde girmesi ile birlikte bu konuyla ilgili araştırmalar oldukça arttı. Araştırmalar sosyal medya kullanımı ile depresyonun ilişkili olduğunu gösteriyor. Örneğin Amerika’da yapılan bir araştırmada değişik yaş gruplarını ve cinsiyetleri temsilen 1700 kişi alınıyor ve sosyal medya kullanma sıklığı ile depresif belirtilere bakılıyor. Araştırma sonucunda görülüyor ki; sosyal medyayı en aktif şekilde kullanan kişiler aslında depresyona en yatkın olanlar. Bu iki kavramı ele alan 800 araştırmayı toparlayan bir meta-analiz ise bu araştırmaların %45’inin depresyon ve sosyal medya kullanımını yakından ilişkili bulduğunu gösteriyor. Araştırmaların %18’i ise tam tersi şekilde sosyal medya kullanımının depresif belirtilerde azalmaya yol açabileceğini öne sürüyor. Kalan %36 araştırmaya göre ise bu iki kavram ilişkisiz görülüyor.
Peki bu bize ne anlatıyor?
Araştırmaların hepsi tek bir sonuçta birleşmiyor. Bu karışık bulgular aslında gösteriyor ki, sosyal medya kullanan insanlar sadece belirli durumlarda depresyona daha yatkın hale geliyorlar. İnsanların depresyona eğilimini arttıran bu koşullar ise;
- Diğerlerinin paylaşımlarına baktığında kıskançlık hissetme
- Eski ilişkilerini sosyal medyada arkadaş olarak tutma
- Sosyal medyada çok paylaşım yapma ve paylaşımlara gelen beğeni sayılarına odaklanma
- Sanal bir karakter yaratma ve buna sıkı sıkıya tutunma olarak sıralanıyor.
Peki bundan nasıl kaçınılabilir?
Günümüz kültüründe sosyal medya hayatımızın her alanına o kadar işlemiş durumda ki onu kullanmaktan kaçınmak neredeyse imkansız, ancak sınırlamak, belirli çerçeveler dahilinde hareket etmek mümkün. Aşağıda sosyal medyanın psikolojik sağlığımızı tehdit etmemesi adına uygulayabileceğimiz 7 öneri yer alıyor;
- Sosyal medyayı bir amaç doğrultusunda kullanın. 24 saat kontrol etmek yerine, paylaşım yapmadığınız zamanlarda aklınıza gelen bir şeye bakın veya sadece ziyaret edip çıkın. Hangi amaçla açtığınızı, ne kadar zaman geçireceğinizi açmadan önce belirlemiş olun. Günlük kullanımı 30 dakika ile sınırlandırmaya çalışın. Bakınmanız bittiğinde günlük yaşamınıza geri dönün, oyalanmayın.
- Bildirimleri kapatın. Uygulamaya baktıktan sonra bildirimleri sessize alın ve kararlaştırdığınız bir diğer zamanda girmeden önce onu düşünmemeye çalışın. Aksi takdirde her bildirim gelişinde dikkatiniz dağılacak ve kendinizi tekrar uygulamayı açarken bulacaksınız.
- Pasif şekilde başkalarının paylaşımlarına bakmaktan ziyade kendiniz de bir şeyler paylaşın. Araştırmalar sadece diğerlerinin paylaşımlarına bakan, onlara özenen ve kendisi paylaşım yapmayan kişilerin depresyona daha yatkın olduğunu gösteriyor.
- Kullandığınız sosyal medya platformlarının sayısını azaltın. Ne kadar çok sosyal medya uygulaması kullanırsanız, depresyon ve anksiyete yaşama ihtimaliniz o kadar artar.
- Yatmadan önce bir saat telefona bakmamaya çalışın. Birçoğumuz için uykudan önce yatakta telefona bakmak bir alışkanlık halinde. Ancak birçok araştırmada uyumadan hemen önce cep telefonu kullanılmasının uyku sorunlarıyla ilişkili olduğu bulunmuştur. Hem uykuya dalmanızı güçleştirir hem de melatonin hormonunun dengesini bozar ve uykunuzu daha verimsiz hale getirir.
- Yüz yüze iletişimi arttırın. Tanıdığınız ve önem verdiğiniz insanlarla daha fazla zaman geçirmeye çalışın. Mesajlaşmaktan çok daha etkili olacaktır ve daha iyi hissettirecektir. Üstelik sadece yüz yüze görüştüğünüz kişileri sosyal medya hesaplarınıza eklerseniz bu sizin modunuzu negatif olarak çok da etkilemeyecektir. Görüşmediğiniz kişileri sosyal medyada görmek ise size kendinizi daha izole daha yalnız hissettirecektir. Bu da sizi depresyona yatkın hale getirecektir.
- Diğerleriyle vakit geçirirken telefonunuzu kaldırın. Değer verdiğiniz insanlarla geçirdiğiniz zamanın tadını çıkarmaya çalışın. Telefonunuzu sessize alın ve karşınızdaki insana odaklanın. Göz teması kurun, gerçekten de karşınızdakinin neler söylediğini dinleyin. İlgilendiğinizi belli edin ve dikkatinizi tamamen onlara verin.
Bir önceki yazımız olan Kendimize En Çok Hangi İnançlarla Zarar Veriyoruz? başlıklı makalemizde inançlar, temel inançlar ve zarar veren inançlar hakkında bilgiler verilmektedir.
