Cinsel yolla bulaşan hastalıklar halihazırda enfekte olmuş bir partner ile yakınlaşma sonucu geçer. Bir araştırmada her sene Amerika’da 2 milyon kişinin cinsel yolla bulaşan hastalıklara yakalandığı düşünülmektedir. En yaygın cinsel hastalıklar şunlardır:
- HIV (AIDS)
- Hepatit B
- Bel Soğukluğu
- Frengi
- Klamidya
- Mikoplazma Enfeksiyonu
- Uçuk
- Siğiller (HPV)
Cinsel yolla buluşan hastalıkların son yıllarda oldukça arttığı bilinmektedir. 2013 – 2017 yılları arasında klamidya %22, bel soğukluğu %67, HPV ise %76 oranında artmıştır. Bu nedenle risk faktörleri ve hastalıklar konusunda bilinçli olmak oldukça önem taşımaktadır.
Peki Risk Faktörleri Nelerdir?
Yaş: 25 yaşın altındaki kişilerin birçok nedenden dolayı cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusunda yüksek risk grubunda olduğu belirlenmiştir. Öncelikle genç kadınlar, diğerlerine kıyasla biyolojik olarak hastalıklara daha yatkındır. Cinsel açıdan daha deneyimsiz oldukları ve rahim boyları gelişimini tam tamamlamadığı için ilişki sırasında yırtılma yaşamaları daha olasıdır. Bu da onları hastalıklara daha savunmasız hale getirir. Ayrıca genç yaştaki kişiler riskli cinsel ilişkilere daha sık girmektedir.
Alkol Kullanımı: Alkol kullanımı cinsel hayatınız için birçok açıdan kötüdür. Düzenli olarak alkol alan kişiler cinsel ilişki konusunda daha rahat davranabilmekte, riskleri azımsama eğilimine girebilmektedir. Bu da onların korunmasız cinsel ilişki yaşama ihtimalini arttırmakta, olası hastalıklara karşı hedef olmalarına sebebiyet vermektedir.
Doğum Kontrol Hapları: Birçok kişi için cinsel ilişkideki en büyük risk cinsel hastalıklar değil, hamileliktir. Bu nedenle de korunmak için doğum kontrol haplarını kullanırken, kondoma gereksinim duymadıklarını düşünmektedirler. Ancak bu onları hastalık risklerine açık hale getirmektedir.
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalık Geçmişi: Geçmişte herhangi bir cinsel yolla bulaşan hastalık geçirmiş olmak sizi diğer hastalıklara daha yatkın kılmaktadır. Bu hem derinizin irritasyonundan hem de yaşam tarzınızdan kaynaklanıyor olabilir.
Uyuşturucu Kullanımı: Bir madde etkisi altındayken seks yapan kişilerde de alkol kullanımında olduğu gibi riskleri azımsama eğilimi olmaktadır. Kişiler madde etkisinde daha kolay ve rahat bir şekilde ilişkiye girmektedirler. Aynı zamanda eroin gibi damar yolu ile enjekte edilen ilaçların iğneleri vesilesiyle de HIV ve hepatit geçebilmektedir.
Çok Eşlilik: Tahmin edileceği üzere daha fazla partnere sahip olmak kişinin cinsel yolla bulaşan hastalıklara yakalanma riskini arttırmaktadır.
Sık Cinsel Partner Değiştirme: Kimi zaman da insanlar bir zaman dilimi içerisinde bir tek kişiyle olurlar, ancak partnerleri çok sık değişir. Bunun riski ise o sırada hayatlarında tek kişi olduğunu düşündükleri için korunma yöntemi kullanmamalarıdır. Fakat ilişkiler kısa süreli olduğu için risk devam etmektedir.
Cinsel Eğilim: Eşcinsel erkeklerde cinsel yolla bulaşan hastalıkların riski daha yüksektir. 2017’de frengi olan kişilerin 2/3’ünün eşcinsel erkekler olduğu görülmüştür. Bunun nedeni ise anal dokunun yırtılmaya, kanamaya daha yatkın olması ve bunun da kişinin enfekte olma riskini arttırmasıdır. Aynı risk sıklıkla anal yolla cinsel ilişki tercih eden kadınlarda da yüksektir.
Korunmasız Seks: Kondom veya herhangi diğer bir koruma yöntemi size cinsel hastalık riskini sıfırlamayı garanti etmez, ancak yine de hastalıklara karşı bir koruma sağlar. HPV gibi virüslerde kondomların etkinliği düşük olabilir, ama HIV gibi öldürücü birçok hastalık için en etkili yol kondom kullanmaktır.
Cinsel İlişki Tarzı: Anal seks yukarıda da bahsedildiği üzere birçok hastalık için en riskli cinsel ilişki şeklidir. Bunun haricinde oral seks, frengi, klamidya, bel soğukluğu, uçuk, HPV ve Hepatit A risklerini taşımaktadır.
Yüksek Riskli Kişilerle Cinsel İlişkiye Girmek: Çok eşli olduğu bilinen kişilerle cinsel ilişkiye girmek sizin herhangi bir cinsel hastalığa yakalanma riskinizi arttırmaktadır.
Kaynaklar
https://www.verywellhealth.com/std-causes-3133097
https://www.healthtestingcenters.com/std-risk-factors/
Bir önceki yazımız olan Yalancının Beden Dili başlıklı makalemizde beden dili ve yalan hakkında bilgiler verilmektedir.
