Film adı: Das Experiment/Deney
Uyarlandığı Eser: Black Box
Yıl: 21 Haziran 2002
Tür: Gerilim, Dram
Yönetmen: Oliver Hirschbiegel
Ülke: Almanya
Imdb: 7,7/10
Philip Zimbardo’nun 1971 yılında gerçekleştirmiş olduğu Stanford hapishane deneyini konu alan Das Experiment, 2001 yapımı Alman filmidir. Geçmiş yıllarda ise Stanford hapishane deneyini Experiment (2010) ve The Stanford Prison Experiment (2015) filmleri Amerikan yapımı olarak da izleyici ile buluşmuştur.
Filmde, 4.000 mark karşılığında iki hafta boyunca yaşamlarını yapay bir hapishanede geçirecek olan kişilere gardiyan ve mahkum rolleri verilmiştir. Bilim adına yapılan bu deneyin asıl amacı, cezaevi simülasyonun içerisinde bulunan bireylerin saldırgan davranışlarını araştırmak ve gözlemlemektir. Ancak çok kısa bir süre içerisinde makhumların eziyet çektiği ve gardiyanların otorite rolü ile birlikte şiddet eğilimlerinin ortaya çıktığı faşist bir sistem meydana gelir.
Filmin konusunun birebir ruh sağlığı alanı ile ilişkili olmasının yanında film içerisinde yer alan etik ihlaller gerek TPD gerekse APA ve EFPA Etik Yönetmeliği’ne göre çokça tartışılmıştır. Bu etik ihlaller arasında, zarar vermekten kaçınma, kendi yararları doğrultusunda araştırma katılımcılarını sömürmeme, insan haklarına saygı gibi bir çok farklı davranış yer almaktadır.
